Obywatele z Ukrainy są coraz częściej spotykani na naszych ulicach. Są przyjaźni, mili i mamy z nimi bardzo dobry kontakt. Pewna ich część powoli stara się ułożyć sobie życie w naszym kraju, inni traktują Polskę wyłącznie jako miejsce tranzytowe, w efekcie przenosząc się do Niemiec, a nawet jeszcze dalej. Jest też grupa obcokrajowców, który przybywają do nas służbowo i pozostają tu wyłącznie na chwilę, kilka miesięcy lub pół roku. Wszyscy oni muszą być zatrudniani w Polsce legalnie. Jak to jednak zrobić, aby wszelkie formalności zostały należycie dopełnione?

 

Czy to się opłaca?

 

Okazuje się, że opinie dotyczące zatrudniania pracowników bywają podzielone. Niektórzy chętnie korzystają z tej możliwości, ponieważ wydają się nie mieć innej alternatywy, jako że polskich pracowników w pewnych województwach po prostu nie da się znaleźć. Są też pracodawcy, którzy uważają, że obywatele Ukrainy nie zawsze sprawdzają się w specjalistycznych pracach. Nie są wysoko wykwalifikowani, a czasem nie potrafią się zrozumiale porozumiewać z przełożonymi. W zdecydowanej większości, zatrudnienie Ukraińców jest powszechne i bardzo cenione. Są bowiem bez wątpienia dość tanią siłą roboczą. Nie mają wygórowanych oczekiwań finansowych i raczej wywiązują się z wszystkich powierzonych im obowiązków. 

 

Uproszczona procedura

 

W związku z pewnym złagodzeniem przepisów dotyczących zatrudniania cudzoziemców ze wschodniej granicy, do jakich zaliczają się także Ukraińcy, można pozyskiwać pracowników w dużo łatwiejszy sposób. W tym celu pracodawca musi wypełnić i zarejestrować oświadczenie o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi. Jest to procedura służąca wyłącznie jako dopełnienie formalności, a co najważniejsze – zupełnie bezpłatna. Warto jednak wiedzieć, że niektóre nieuczciwe biura pośrednictwa pracy pobierają za tę usługę pieniądze. Zatrudnienie obcokrajowcy na tej podstawie może się odbywać jedynie do 6 miesięcy w ciągu kolejnego roku.

 

Rodzaj umowy o pracę

 

Pracodawca zatrudniający Ukraińca wybiera dogodny dla siebie rodzaj umowy. Dopuszczalna jest zarówno umowa zlecenie, jak i umowa o pracę. Ta ostatnia na pewno jest korzystniejsza dla pracownika, daje mu większe bezpieczeństwo, chroni przed natychmiastowym zwolnieniem i objęta jest licznymi przywilejami. W każdym jednak przypadku, pracodawca ma obowiązek zgłosić obywatela z Ukrainy do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nie później niż na 7 dni od momentu jego zatrudnienia. Będzie więc musiał opłacać za niego pełne składki społeczne, zdrowotne, a także emerytalne, co jest oczywiście kosztowne, ale konieczne. Pracodawca melduje pracownika w hotelu robotniczym czy mieszkaniu wynajętym specjalnie na tę potrzebę i na tej podstawie w pełni legalnie go zatrudnia, gwarantując mu także pewien standard życia. Każdy pracodawca ma obowiązek zaoferowania Ukraińcom choćby minimalnego wynagrodzenia za pracę. W praktyce ten warunek bywa jednak łamany, a obcokrajowy są wykorzystywani przez właścicieli firm, świadcząc swoje obowiązki niejako z przymusu. Mają bowiem świadomość, że jeśli się na nie nie zgodzą, mogą nie mieć już szansy mieszkania i zarobkowania na terenie Polski. 

 

Uzyskanie koniecznej wizy

 

Jest jeszcze jedna bardzo ważna kwestia, a mianowicie wiza dla obcokrajowcy. Nie może on bowiem pracować na wizie turystycznej. Aby uzyskać właściwą wizę, należy dysponować oświadczeniem o zamiarze powierzenia pracy, ponieważ to na podstawie tego dokumentu zostanie wydana wiza narodowa typu D. Zezwala ona na pobyt w Polsce dłuższy niż 90 dni, ale nie dłuższy niż rok. Co ważne, obcokrajowcy z Ukrainy nie mają obowiązku płacić za wydanie dokumentu. 

 

Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę

 

Wszyscy Ukraińcy zamierzający przebywać na terenie Polski dłużej niż 3 lata, powinni ubiegać się o tzw. zezwolenie na pobyt czasowy i pracę. Procedura ta jest nieco bardziej skomplikowana, niż w przypadku oświadczenia. Cudzoziemiec w tym celu musi skompletować szereg niezbędnych dokumentów, jak: podpisaną umowę z pracodawcą, ubezpieczenie zdrowotne, dokumenty informujące o stabilnym zatrudnieniu, zameldowaniu, a także niezaleganiu względem Urzędu Skarbowego. Istotna jest także informacja od starosty dotycząca testu pracy. We wniosku należy wpisać dane i warunki pracy konkretnego pracodawcy, dla którego zamierza pracować obcokrajowiec. Może być ich wielu, ale przy każdej zmianie, konieczne jest informowanie o tym fakcie Wojewodę. 

 

Dodatkowe informacje

 

Co do zasady, zezwolenie na pobyt czasowy i pracę może być wydawane tylko na trzy lata, ale bywa, że ten okres jest skrócony, gdy zachodzi taka potrzeba. Dzieje się tak w przypadku, gdy umowa o pracę została określona wyłącznie na okres np. 2 lat. Wszyscy Ukraińcy pracujący na podstawie tego dokumentu w Polsce, muszą mieć pełną świadomość, że w razie wszelkich zmian dotyczących modyfikacji danych, mieszkania czy warunków pracy, konieczne jest informowanie Wojewody. W przeciwnym wypadku będzie ona nieważna.