Jako obywatel Polski złożyłem wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w celu łączenia z rodziną dla mojej mamy, która jest również prezesem spółki oraz posiada w niej udziały. W chwili obecnej otrzymaliśmy wezwanie od Wojewody Mazowieckiego o złożenie oświadczenia czy mama prowadzi w Polsce działalność gospodarczą. Czy w tej sytuacji mama może otrzymać decyzję odmowną?

Mirek

 

Zgodnie z art. 116 Ustawy o cudzoziemcach poza przypadkami, o których mowa w art. 99 ust. 1 Ustawy o cudzoziemcach, odmawia się wszczęcia postępowania w sprawie udzielenia cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, gdy cudzoziemiec m.in. prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

 

Powyższy przepis nie znajduje zastosowania w sytuacji złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy z innych powodów niż wykonywanie pracy. Nie mniej opisana sytuacja jest problematyczna albowiem z złożonego wniosku wynika, iż Pana mama zamierza wykonywać w Polsce nielegalną pracę.

 

Zgodnie bowiem z art. 88 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy zezwolenie na pracę wymagane jest gdy cudzoziemiec w związku z pełnieniem funkcji w zarządzie osoby prawnej wpisanej do rejestru przedsiębiorców lub będącej spółką kapitałową w organizacji albo w związku z prowadzeniem spraw spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej jako komplementariusz, albo w związku z udzieleniem mu prokury przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres przekraczający łącznie 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.

 

Jak wskazał Wojewódzkie Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 20 lipca 2005 r. w sprawie II SA/Wa 736/05 obowiązkiem posiadania zezwolenia na zatrudnienie objęci są cudzoziemcy będący członkami zarządów spółek, którzy zostają zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, umowy menedżerskiej czy umowy zlecenia, jak również ci, których stosunek członkostwa w zarządzie powstał z mocy aktu powołania spółki, bez nawiązania jakiejkolwiek formalnej umowy o sprawowanie zarządu czy pełnienie funkcji. Ustawodawca nie uzależnia zgody na otrzymanie zezwolenia od tego, czy spółka istotnie podjęła działalność, czy też nie.

 

Należy zauważyć, iż powołana przesłanka przemawiająca za udzieleniem zezwolenia na pobyt czasowy Pana mamie nie obliguje organu do wydania decyzji pozytywnej – decyzja ta ma charakter uznaniowy. Zgodnie ze sformułowaną przez Z. Janowicza tezą, nie ma uznania administracyjnego „w ogóle”. Istnieje tylko takie uznanie i w takich granicach, jakie ustanowi w danym przypadku ustawodawca (Z. Janowicz, Kodeks postępowania administracyjnego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996 r., str. 272). Natomiast J. Starościak twierdzi, że granice swobodnego uznania to zespół okoliczności faktycznych lub przepisów prawnych, które powodują, że organ administracyjny, działając na zasadzie swobodnego uznania, działa legalnie, nie dowolnie (J. Starościak, Swobodne uznanie władz administracyjnych, Książnica Polska, Warszawa 1948 r., str. 92-98).

 

Pojęcie „granice uznania administracyjnego” zostało sprecyzowane w orzecznictwie. Zdaniem NSA, granice uznania administracyjnego znajdują wyraz w przepisach prawa, a konkretnie w zasadach ogólnych k.p.a. Zasady ogólne postępowania administracyjnego, wyrażone zwłaszcza w art. 7-11 k.p.a., są integralną częścią przepisów regulujących procedurę administracyjną i są dla organów administracji wiążące na równi z innymi przepisami tej procedury (wyrok NSA z 4 czerwca 1982 r., sygn. akt I S.A. 258/82, opubl. ONSA z 1982 r. nr 1, poz. 54). Działanie w ramach uznania administracyjnego pozostawia jedynie tym organom wybór co do skutku prawnego znajdującego uzasadnienie we względach celowości gospodarczej, zasadach współżycia i interesu społecznego, polityce państwa - to jest zasadach wypełniających dyspozycje art. 7 k.p.a. (wyrok NSA z 10 października 1983 r., sygn. akt I S.A. 523/84, opubl. ONSA z 1984 r. nr 2, poz. 87). W konsekwencji, sądowa kontrola decyzji uznaniowych ograniczona jest do zbadania, czy w sprawie nie nastąpiło naruszenie przepisów o postępowaniu administracyjnym, które miałoby wpływ na wynik sprawy (wyrok NSA z 24 marca 1999 r., sygn. akt I SA/Wr 166/97, niepubl.).

 

Jeśli w sprawach pozostawionych przez przepisy uznaniu administracyjnemu interes społeczny nie stoi temu na przeszkodzie i leży to w możliwości organu administracji, organ ten ma obowiązek załatwić sprawę w sposób pozytywny dla strony. Natomiast w niniejszej sprawie można się zastanawiać czy zgodne z interesem publicznym jest wydanie decyzji pobytowej, która doprowadzi do nielegalnego wykonywania pracy przez Cudzoziemca na terytorium Polski.